Murud Janjira Fort | मुरुड जंजिरा किल्ला

Table of Contents

Murud Janjira Fort Information | मुरुड जंजिरा किल्ला माहिती

(Murud Janjira) मुरुड-जंजिरा हा सुप्रसिद्ध सागरी किल्ला आहे. मुरुड चा जंजिरा किल्ला इंग्रजांच्या स्वायत्तते नंतर भारतीय प्रदेशाच्या स्वाधीन होईपर्यंत, कोणत्याही लढ्यात अजिंक्य च राहिला म्हणून ओळखला जातो.

Murud Janjira Fort Region | मुरुड जंजिरा किल्ला प्रदेश

  • मुरुड
  • रायगड जिल्हा
  • महाराष्ट्र

Murud Janjira Fort History | मुरुड जंजिरा किल्ला इतिहास

राजापुरी नदीच्या तोंडावर जंजिरा किल्ल्याचे मजबूत बेट आहे. अरबी समुद्र व्यापाराच्या संपूर्ण अस्तित्वात या उत्साही बेटाने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.

मच्छीमार समाजाचे प्रमुख राजा रामराव पाटील यांनी आपल्या लोकांचे अतिक्रमण करणाऱ्यांपासून संरक्षण करण्यासाठी या बेटावर प्रथम आपला स्थानिक समुदाय स्थापन केला. हा किल्ला ज्याने बांधला तो व्यक्ती असल्याचे मान्य केले जाते.

राजा रामराव पाटील सुलतानाच्या आदेशाचे पालन करणार नाहीत म्हणून अहमदनगर सल्तनतच्या सुलतानाने पिराम खानला या किल्ल्यावर आक्रमण करण्यासाठी पाठवले. पिराम खान आपल्या सैनिकांसह बॅरलमध्ये व्यापारी म्हणून येथे आला आणि त्याने किल्ला ताब्यात घेतला.

छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या अतुलनीय मराठा सेनानींनी किल्ल्यातील 12 मीटर उंच दुभाजक चढण्याचा प्रयत्न केला, तरीही त्यांना यश आले नाही. हा सागरी किल्ला काबीज करण्यासाठी इतर अनेक परदेशी देशी, तसेच परकीय राज्यकर्त्यांनी प्रयत्न केले पण ते अयशस्वी झाले.

हा किल्ला विशेषतः सिद्दींसाठी ओळखला जातो. त्यांना रोजच्या भाषेत हबशी म्हणतात. मूळतः आफ्रिकेतील, मध्ययुगीन काळात सिद्दी सैनिक, गुलाम आणि व्यापारी म्हणून भारतात आले होते. त्यांनी आपले साम्राज्य सुरवातीपासून तयार केले आणि नंतर ते महाराष्ट्राच्या किनारपट्टीच्या महत्त्वपूर्ण भागावर प्रभारी होते.

समुद्रातील त्यांच्या हालचाली मर्यादित करण्यासाठी, मराठा शासकांनी पद्मदुर्ग, खांदेरी, उंदेरी इत्यादी सागरी किल्ले बांधण्याचा विचार केला. सिद्धींचे त्यांच्या राजधानीत जंजिरा येथे बराच काळ वास्तव्य होते. तो त्यांच्या शक्तीचा केंद्रबिंदू होता.

या किल्ल्यावर आज राजेशाही घरांच्या अवशेषांसह अनेक संरचनात्मक तुकडे आहेत. या बेटावर गोड पाण्याचे दोन मोठे तलाव आहेत. थेट समुद्रावरून उगवलेल्या बऱ्यापैकी जाड भिंती या लष्करीदृष्ट्या मजबूत बनवतात. गडावर जाण्यासाठी एकच प्रवेशद्वार आहे.

Murud Janjira Fort
मुरुड जंजिरा किल्ला

Murud Janjira Fort Geographic information | मुरुड जंजिरा किल्ला भौगोलिक माहिती

मुरुड जंजिरा हा सागरी किल्ला चारही बाजूंनी अरबी समुद्राने वेढलेला आहे.

रायगड जिल्ह्यामध्ये असणारा हा किल्ला रायगड किल्ल्यापासून ८४ किमी आहे.

Murud Janjira Fort weather | मुरुड जंजिरा किल्ला हवामान

या प्रदेशा मध्ये सरासरी वार्षिक तापमान हे २३ ते २४.१ अंश सेल्सिअस इतके असते. या प्रदेशात हिवाळा तीव्र असतो आणि तापमान ११ ते १२ अंश सेल्सिअस इतके कमी होते.

उन्हाळ्यात सूर्य खूप कडक असतो. हिवाळ्यापेक्षा उन्हाळ्यात या भागात जास्त पाऊस पडतो. उन्हाळ्यात तापमान सरासरी ३० अंश सेल्सिअसच्या वर जाते. सरासरी वार्षिक पाऊस सुमारे ११३४ मिमी आहे.

Some things to see in this place | या ठिकाणी पाहण्यासारख्या काही गोष्टी

या गडावर अनेक गोष्टी पाहायला मिळतात.

  • सिद्दी सुरुलखानच्या रॉयल पॅलेसच्या अवशेषांमध्ये पाच मजली इमारत.
  • तीन महाकाय तोफ (कलाल बांगडी, चियावरी आणि लांडा कासम)
  • संगमरवरी फलकावर अरबी शिलालेख ‘योहर’
  • दोन गोड्या पाण्याची साठवण टाकी
  • चोर दरवाजा
  • जंजिरा जवळील पद्मदुर्ग किल्ला छत्रपती संभाजी महाराजांनी बांधला होता. या किल्ल्यावर पर्यटकांना खास फेरी मारता येते.
Murud Janjira Fort
मुरुड जंजिरा किल्ला

Nearby tourist attractions | जवळचे पर्यटन स्थळे

पर्यटन स्थळेअंतर
पद्मदुर्ग किल्ला५ किमी
दत्त मंदिर६ किमी
खोकरी कबर१.७ किमी
जंजिरा बीच०.८ किमी
मुरुड बीच५ किमी
खार आंबोली धरण6 किमी
सिद्धी पॅलेस मुरुड-जंजिरा५.५ किमी

Few ways to reach the Murud Janjira | मुरुड जंजिरा ला पोहोचण्यासाठी काही मार्ग

रेल्वे (Train)जवळचे रेल्वे स्टेशन: रोहा रेल्वे स्टेशन (४०.३ किमी)
फ्लाइटजवळचे विमानतळ: छत्रपती शिवाजी महाराज आंतरराष्ट्रीय विमानतळ (१५६ किमी)
बसमुंबईहून गेटवे ऑफ इंडिया ते राजापुरी फेरीने प्रवास करू शकता.

Frequently Asked Questions | वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न

  • मुरुड जंजिरा जवळ हॉटेल्स आहेत का?

    होय, जंजिरा बीच जवळ राहण्यासाठी हॉटेल्स चांगले आहेत.

  • दिघी ते जंजिरा किल्ला थेट बोट सेवा उपलब्ध आहे का?

    हो. दिघी ते जंजिरा किल्ला थेट बोट सेवा उपलब्ध आहे.

  • मी रायगड मार्गे जंजिरा जायचा विचार करत आहे. कृपया जंजिरा किल्ल्याजवळ राहण्यासाठी कोणतेही चांगले हॉटेल सुचवा.

    मुरुड मरीनामध्ये समुद्रकिनाऱ्याच्या समोर मुक्काम करू शकता. किल्ल्याजवळ, हॉटेल्स उपलब्ध नाहीत

See more Forts and places…

Author Profile

66b769b8613f0f3416934c2cf86fa046?s=100&d=mm&r=g
Pratik Khose
Exploring and learning about the most fascinating historical sites and monuments has always piqued my interest. The stories behind these incredible landmarks are not just fascinating but inspiring as well. Seems like you too are fascinated by these stories and structures the reason you have landed here : ) So come along with me on a journey through time and rediscover the wonders and interesting stories behind the most fascinating historical sites and monuments.

Leave a Comment