(Theur Ganpati) ‘थेऊरचे अष्टविनायक (Ashtavinayak)’ हे ‘थेऊरचे चिंतामणी (Chintamani) मंदिर’ म्हणूनही ओळखले जाते, हे महाराष्ट्रातील थेऊर येथे असलेले गणेश मंदिर आहे. गणपतीचा एक महत्त्वाचा अवतार असल्याने आणि त्याच्याशी निगडित लोकांची धार्मिक श्रद्धा असल्याने, हे मंदिर पर्यटकांच्या मनाला शांती देणारे आहे.
Table of Contents
- 1 Chintamani Ashtavinayak Region | चिंतामणी अष्टविनायक प्रदेश
- 2 Chintamani Ashtavinayak (Pune) History | चिंतामणी अष्टविनायक इतिहास
- 3 Chintamani Ashtavinayak Geographic Information| चिंतामणी अष्टविनायक भौगोलिक माहिती
- 4 Chintamani Ashtavinayak Weather | चिंतामणी अष्टविनायक हवामान
- 5 Some things to see in this place | या ठिकाणी पाहण्यासारख्या काही गोष्टी
- 6 Nearby tourist attractions | जवळचे पर्यटन स्थळे
- 7 Few ways to reach the Place | स्थळावर पोहोचण्यासाठी काही मार्ग
- 8 Frequently Asked Questions | वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
Chintamani Ashtavinayak Region | चिंतामणी अष्टविनायक प्रदेश
- थेऊर
- पुणे जिल्हा
- महाराष्ट्र
Chintamani Ashtavinayak (Pune) History | चिंतामणी अष्टविनायक इतिहास
(Theur Ganpati – Chintamani) थेऊर हे पुण्यापासून फार दूर नसलेले एक छोटेसे गाव आहे. हे श्री चिंतामणी विनायक मंदिर म्हणून ओळखले जाणारे विनायक (गणेशाचे/गणपतीचे एक रूप) मंदिरासाठी ओळखले जाते.
महाराष्ट्रातील अष्टविनायक मंदिर तीर्थक्षेत्रात, थेऊर चिंतामणी हे भेट देणारे पाचवे मंदिर आहे. चिंतामणी गणेश हा ‘मनाला शांती देणारा देव’ आहे. गाणपत्य परंपरेतील संत ‘मोरया गोसावी’ हे सध्याचे मंदिर बांधणारे होते.
असे म्हटले जाते की ते त्यांच्या गावी ते मोरगाव या गावी फिरताना अनेकदा मंदिरात जात असत. पौर्णिमेनंतर दर चौथ्या चंद्राच्या दिवशी तो मंदिरात जात असे. त्याच आवारात भगवान गणेश, भगवान विष्णू आणि त्यांची पत्नी लक्ष्मी, भगवान हनुमान आणि अधिक यांना समर्पित असंख्य लहान मंदिरांसह एक मध्यवर्ती मंदिर आहे.
त्यात माधवराव पेशव्यांनी १८व्या शतकात बांधलेला लाकडी सभा-मंडपही आहे. मंदिरात काळ्या पाषाणातील पाण्याचा झराही आहे. येथील गणपतीच्या मूर्तीचे एक अतिशय मनोरंजक वैशिष्ट्य म्हणजे ती स्वयंभू असून ती पूर्वाभिमुख आहे.
आणखी एक विलक्षण तथ्य म्हणजे केवळ देवताच नाही तर या स्थानालाही खूप महत्त्व आहे. थेऊर मुळा-मुठा नदीच्या काठावर आहे. थोरले पेशवे माधवराव पहिले यांनी आपले शेवटचे दिवस याच ठिकाणी घालवले.
माधवराव पेशव्यांच्या मृत्यूनंतर त्यांच्या पत्नी रमाबाई पेशवे यांनी ‘सती’ या विधीचा एक भाग म्हणून जिवंत अग्नीमध्ये प्रवेश केला. तिचे स्मारक नदीच्या काठी या मंदिरापासून काही अंतरावर आहे.
Chintamani Ashtavinayak Geographic Information| चिंतामणी अष्टविनायक भौगोलिक माहिती
(Theur Ganpati) थेऊर हे भारताच्या महाराष्ट्र राज्यातील पुणे जिल्ह्यातील हवेली तालुक्यात असलेले एक छोटेसे गाव आहे. हे मुळा-मुठा नदीच्या काठावर वसलेले आहे आणि पुणे शहराच्या पूर्वेस अंदाजे 30 किलोमीटर अंतरावर आहे.
चिंतामणी गणपती मंदिराव्यतिरिक्त थेऊर हे निसर्गसौंदर्य आणि निसर्गरम्य परिसरासाठीही ओळखले जाते. हे गाव हिरव्यागार डोंगरांनी वेढलेले आहे आणि परिसरात अनेक लहान तलाव आणि तलाव आहेत.
पुणे आणि जवळपासच्या शहरांतील लोकांसाठी हे एक लोकप्रिय वीकेंड गेटवे आहे जे शांत परिसराचा आनंद लुटण्यासाठी आणि शहरातील जीवनाच्या गजबजाटातून विश्रांती घेण्यासाठी येतात.
Chintamani Ashtavinayak Weather | चिंतामणी अष्टविनायक हवामान
थेऊर, पुण्यातील हवामानाचे वर्णन वेगळे ओले आणि कोरडे ऋतू असलेले उष्णकटिबंधीय हवामान म्हणून केले जाऊ शकते. उन्हाळी हंगाम मार्च ते मे पर्यंत असतो आणि 30 ते 40 अंश सेल्सिअस तापमानासह उष्ण आणि दमट हवामानाचे वैशिष्ट्य आहे.
मान्सूनचा हंगाम जूनपासून सुरू होतो आणि सप्टेंबरपर्यंत टिकतो, त्यादरम्यान गावात मुसळधार पाऊस आणि अधूनमधून गडगडाटी वादळे येतात.
एकंदरीत, थेऊरला भेट देण्याचा सर्वोत्तम काळ म्हणजे ऑक्टोबर ते नोव्हेंबर या कालावधीत पावसाळ्यानंतरचा हंगाम असतो जेव्हा हवामान आल्हाददायक असते आणि पावसानंतर आसपासचा ग्रामीण भाग हिरवागार आणि हिरवागार असतो.
Some things to see in this place | या ठिकाणी पाहण्यासारख्या काही गोष्टी
- चिंतामणी गणपती मंदिर: थेऊरमधील हे सर्वात लोकप्रिय आकर्षण आहे आणि गावाला जाणाऱ्या प्रत्येकासाठी भेट द्यायलाच हवी. हे मंदिर भगवान गणेशाला समर्पित आहे आणि आठ अष्टविनायक मंदिरांपैकी एक असल्याचे मानले जाते.
- थेऊर धरण: स्थानिक लोक पिकनिकला जाण्यासाठी आणि कुटुंब आणि मित्रांसोबत वेळ घालवण्यासाठी थेऊर धरण हे एक लोकप्रिय ठिकाण आहे. मुळा-मुठा नदीवर हे धरण आहे आणि आजूबाजूच्या डोंगरांचे सुंदर दृश्य देते.
- मस्तानी महल: हा राजवाडा १८व्या शतकात बांधला गेला आणि जवळच पुण्यात आहे. हा राजवाडा पहिला बाजीराव यांनी त्यांच्या पत्नी मस्तानीसाठी बांधला होता आणि आता तो पाहुण्यांसाठी खुला आहे.
- आगा खान पॅलेस: पुण्यातील आणखी एक ऐतिहासिक वास्तू, आगा खान पॅलेस हे भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीदरम्यान महात्मा गांधींना तुरुंगात टाकण्यात आलेले ठिकाण म्हणून प्रसिद्ध आहे. राजवाडा आता एक संग्रहालय आहे ज्यात गांधींच्या वैयक्तिक वस्तू आहेत.
- ओशो इंटरनॅशनल मेडिटेशन रिसॉर्ट: कोरेगाव पार्क, पुणे येथे स्थित, हे ध्यान केंद्र अध्यात्मिक गुरू ओशो यांच्या शिकवणीला समर्पित आहे. केंद्र विविध ध्यान कार्यक्रम आणि उपचार प्रदान करते आणि अभ्यागतांसाठी खुले आहे.
- शनिवार वाडा: हा ऐतिहासिक किल्ला 18 व्या शतकात बांधला गेला होता आणि मराठा साम्राज्यातील पेशवे शासकांचे स्थान म्हणून काम केले होते. किल्ला आता एक लोकप्रिय पर्यटक आकर्षण आहे आणि संध्याकाळी प्रकाश आणि ध्वनी शो आयोजित करतो.
- सिंहगड किल्ला: हा टेकडीवरचा किल्ला पुण्याच्या बाहेरील भागात आहे आणि आजूबाजूच्या ग्रामीण भागाचे आश्चर्यकारक दृश्ये देतो. या किल्ल्याला समृद्ध इतिहास आहे आणि मराठा साम्राज्याच्या काळात अनेक लढायांचे ठिकाण होते.
Nearby tourist attractions | जवळचे पर्यटन स्थळे
| पर्यटन स्थळे | अंतर |
|---|---|
| रामदरा मंदिर | 13.2 किमी, मंदिरापासून 35 मिनिटे |
| आगा खान पॅलेस | २०.८ किमी, मंदिरापासून अंदाजे ४० मिनिटे |
| महादजी शिंदे | २२.६ किमी, मंदिरापासून सुमारे ४४ मिनिटे |
Few ways to reach the Place | स्थळावर पोहोचण्यासाठी काही मार्ग
अंतर आणि आवश्यक वेळेसह रेल्वे, हवाई, रस्त्याने (ट्रेन, फ्लाइट, बस) पर्यटनस्थळी कसे जायचे:
| रस्त्याने | थेऊर हे पुणे आणि महाराष्ट्रातील इतर प्रमुख शहरांशी रस्त्याने चांगले जोडलेले आहे. पुणे आणि इतर जवळच्या शहरांमधून नियमित बसेस उपलब्ध आहेत. प्रवासासाठी टॅक्सी आणि खाजगी कार देखील भाड्याने घेता येतात. |
| रेल्वेने | थेऊरचे सर्वात जवळचे रेल्वे स्टेशन पुणे रेल्वे स्टेशन आहे, जे अंदाजे 30 किलोमीटर अंतरावर आहे. मुंबई, दिल्ली आणि बंगळुरू सारख्या प्रमुख शहरांतील गाड्या पुणे रेल्वे स्थानकावर थांबतात. स्टेशनपासून थेऊरला जाण्यासाठी टॅक्सी आणि बसेस उपलब्ध आहेत. |
| हवाई मार्गे | पुणे आंतरराष्ट्रीय विमानतळ हे थेऊरचे सर्वात जवळचे विमानतळ आहे, जे अंदाजे 35 किलोमीटर अंतरावर आहे. हे विमानतळ भारतातील आणि परदेशातील प्रमुख शहरांशी चांगले जोडलेले आहे. थेऊरला जाण्यासाठी विमानतळावरून टॅक्सी आणि बसेस उपलब्ध आहेत. |
| बाईकद्वारे | थेऊर हे बाइकर्समध्ये लोकप्रिय ठिकाण आहे आणि बरेच लोक पुणे किंवा इतर जवळच्या शहरांमधून गावात जाणे पसंत करतात. प्रवास निसर्गरम्य आहे आणि प्रारंभ बिंदूवर अवलंबून सुमारे 1-2 तास लागतात. |
Frequently Asked Questions | वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
-
थेऊर कशासाठी प्रसिद्ध आहे?
थेऊर हे प्रामुख्याने चिंतामणी गणपती मंदिरासाठी प्रसिद्ध आहे, जे भगवान गणेशाला समर्पित असलेल्या आठ अष्टविनायक मंदिरांपैकी एक आहे.
-
थेऊर पुण्यापासून किती अंतरावर आहे?
थेऊर पुणे शहराच्या पूर्वेस अंदाजे ३० किलोमीटर अंतरावर आहे.
-
थेऊरला भेट देण्याची सर्वोत्तम वेळ कोणती?
थेऊरला भेट देण्याचा सर्वोत्तम काळ म्हणजे ऑक्टोबर ते नोव्हेंबर या कालावधीत पावसाळ्यानंतरचा हंगाम असतो जेव्हा हवामान आल्हाददायक असते आणि पावसानंतर आसपासचा ग्रामीण भाग हिरवागार असतो.
-
थेऊरमध्ये चिंतामणी गणपती मंदिराशिवाय इतर काही आकर्षणे आहेत का?
होय, मंदिराव्यतिरिक्त, थेऊर धरण हे पिकनिकसाठी एक लोकप्रिय ठिकाण आहे आणि जवळच्या पुण्यात शनिवार वाडा, सिंहगड किल्ला, आगा खान पॅलेस आणि मस्तानी महाल यासारखी ऐतिहासिक वास्तू आहेत जी भेट देण्यासारखी आहेत.
-
थेऊरला सर्वात जवळचे विमानतळ कोणते आहे?
थेऊरचे सर्वात जवळचे विमानतळ पुणे आंतरराष्ट्रीय विमानतळ आहे, जे अंदाजे 35 किलोमीटर अंतरावर आहे.
Author Profile
- Exploring and learning about the most fascinating historical sites and monuments has always piqued my interest. The stories behind these incredible landmarks are not just fascinating but inspiring as well. Seems like you too are fascinated by these stories and structures the reason you have landed here : ) So come along with me on a journey through time and rediscover the wonders and interesting stories behind the most fascinating historical sites and monuments.
Latest entries
FortsDecember 24, 2023Harishchandragad: A Majestic Historical Fort | Trekking in Maharashtra
FortsJune 24, 2023Bhui Kot Fort in Solapur, Maharashtra: A Journey through History and Architectural Splendor
ReligiousApril 3, 2023Ashtavinayak Ganpati Temples in Maharashtra.
ReligiousMarch 28, 2023Moreshwar (Ashtavinayak) Temple, Morgaon